آکوامارین و زمرد هر دو به خانواده بریل تعلق دارند ولی به طرز شگفتی باهم متفاوتند. تفاوت این دو این است که رنگ سبز زمرد به دلیل حضور مقادیر ناچیزی بریلیوم و گاهی وانادیوم در ترکیب شیمیایی آن است در حالی که سنگ آکوامارین از حضور ناخالصی های آهن در ترکیب شیمیایی بریل بی رنگ (گوشنیت) سود برده است. امیرنکویی از دیگر تفاوت های این دو گوهرسنگ می توان به حالت مه گرفتگی و حضور مقادیر زیادی ناخالصی در زمرد اشاره نمود و حال آنکه سنگ آکوامارین به عنوان گوهری شفاف و پاک (فاقد ناخالصی در سنگ) شناخته می شود.
پدیده دو رنگی (Dichroism) در انواع تیره رنگ این گوهر قابل مشاهده است. در این نوع می توان دو تصویر دید یکی آبی خالص قدری روشن و دیگری زرد سبز بسیار کمرنگ و یا تقریبا بی رنگ. در انواع پر رنگ تر حتی می توان با چشم غیر مسلح نیز دیده شود.
شدت رنگی، پاکی گوهر و کیفیت تراش آن از معیارهای مهم در هنگام ارزش گذاری سنگ آکوامارین بشمار می روند. حضور مقادیر کمی از کانی های دیگر سبب ایجاد پدیده چشم گربه(با خط سفید) و یا پدیده ستاره ای با شش اشعه در بلور آن می شود. چنین نمونه هایی قابلیت تراش کابوشن را دارند. در بلورهایی که لکه ابری دارند ابتدا باید آنها را جدا کرد و بعد تراش داد. آکوامارین به علت کم رنگ بودن باید عمق کافی داشته باشد وگرنه نگین تراشیده آن بی رنگ جلوه خواهد داد. بلورهای بریل اغلب منشور نسبتا نازک و کشیده دارند و خط کمربندی نگین های تراش داده شده شکی کشیده می یابند. تراش معمول این گوهرسنگ به شکل زمردی قیچی وار است و نگین های تراشیده آن اغلب مربع یا لوزی هستند. این سنگ قابلیت تراش کابوشنن و زاویه دار را نیز دارد ولی محبوب ترین برش آن، برش پلکانی زمردی است.
در هنگام خرید باید به رنگ و به خصوص ته رنگ سبز که معمولا در آنها مشاهده میشود را در نظر بگیرید. همیشه این نکته را بیاد داشته باشید که آکوامارین شفاف و بدون عیب به علت حفره های میکروسکوپی، کمتر وجود دارد و معمولا قسمتهای کدر یا لکه ابری مانند در آن دیده می شود. البته این لکه ها را نمی توانند بخوبی صیقل و پولیش بدهند و درنتیجه درخشش کافی ندارند. هرچند که بلورهای شفاف و خوش رنگ آن به هیچ وجه کمیاب نیست. از جمله سنگهایی که مشابه آکومارین بوده و ممکن است با آن اشتباه بگیرید عبارت اند از: کیانیت، توپاز، زیرکن، تورمالین و انواع بدل آکوامارین که از شیشه درست شده اند. خوشبختانه نوع مصنوعی نگین های این گوهرسنگ که در آزمایشگاه تولید می شوند مقرون به صرفه نیست. در بازار انواع مصنوعی وجود دارند که در واقع اسپینل مصنوعی با رنگ آکوامارین می باشند. در بازار ایران دیده شده از کانی گوشنیت به عنوان آکوامارین شفاف اصل فروخته می شود. برای شارژ این گوهرسنگ می توانید هر چهار روز یک بار آن را بشورید سپس در مقابل خورشید شارژ نمایید.