علائم در اومدن دندون عقل
در ادامه علائم و نشانه‌هایی که معمولاً با رویش دندان عقل همراه می‌شوند را بررسی می کنیم.
- درد و تورم: یکی از شایع‌ترین نشانه‌ها در حین درآمدن دندان‌های عقل، درد و تورم در قسمت انتهایی دهان، فک یا لثه است.ایمپلنت اقساطی در رشت این درد ممکن است به طور موقت یا به صورت مداوم باشد.
- ناراحتی و درد همراه با فشار: معمولا دندان عقل جای کافی برای بیرون آمدن ندارد به همین دلیل ممکن است به دیگر دندان‌ها فشار وارد کرده و باعث ناراحتی یا درد در دهان و فک‌ها شود.
- خونریزی لثه: در زمانی که دندان عقل در حال بزرگ‌شدن است به لثه فشار وارد می‌کند. در این حالت لثه تورم کرده و در نتیجه خونریزی ایجاد می شود. این خونریزی معمولاً پس از مسواک‌زدن یا غذا خوردن بیشتر اتفاق می افتد.
- ایجاد حساسیت دندانی: در برخی افراد، دندان عقل می‌تواند به علت فشار روی دندان‌های مجاور یا به دلیل تماس با غذاها، باعث ایجاد حساسیت دندانی شود.
- علائم التهابی: ممکن است دندان عقل باعث التهابات لثه اطراف خود شود که می‌تواند با علائمی مانند قرمزی، تورم و درد نمایان شود.
- مشکل در باز و بسته کردن دهان: در بعضی موارد، دندان عقل به دلیل محدودیت فضای دهان می‌تواند در باز و بسته کردن دهان مشکل ایجاد کند.
دندان عقل چیست؟
دندان عقل که در سنین نوجوانی شروع به رویش می کند معمولا ۴ عدد هستند که در چهار ناحیه مختلف دهان رویش پیدا می کند. در برخی از افراد، دندان عقل به طور طبیعی و به‌درستی در فضای دهان جا می‌گیرد و بدون هیچ مشکلی رشد می‌کند. اما در بیشتر افراد، دندان عقل به دلیل محدودیت فضای دهان یا جهت نادرست رشد، مشکلاتی را به همراه می‌آورد. به عنوان مثال، دندان عقل ممکن است نیمه‌نهفته یا کاملاً نهفته در زیر لثه قرار بگیرد و به دندان‌های مجاور خود فشار وارد کند.
دندان عقل نهفته و نیمه نهفته چیست؟
دندان عقل نهفته به وضعیتی گفته می‌شود که دندان عقل در یک فرآیند غیرعادی رشد کند. به‌دلیل عدم قرارگیری مناسب در فضای دهان، قسمتی از دندان یا تمام آن زیر لثه قرار می گیرد. این وضعیت ممکن است به مشکلات و عوارضی مانند درد، التهاب، تراکم و بهم ریختگی دندان‌های مجاور و تغییر در دندان های اطراف منجر شود.
دندان عقل نهفته به دو دسته تقسیم می شود:
- دندان عقل نیمه‌نهفته (Partial Impaction):در این حالت، دندان عقل به‌طور جزئی زیر لثه قرار دارد و بخشی از دندان قابل مشاهده است. این دندان ممکن است به اندازه‌ای زیر لثه قرار بگیرد که به راحتی تمیز شود. اما همین دندان می‌تواند به لثه فشار وارد کرده و منجر به علائمی نظیر درد، التهاب یا تورم شود.
- دندان عقل کاملاً نهفته (Full Impaction):در این حالت، دندان عقل کاملاً زیر لثه و در عمق بافت لثه یا حتی زیر استخوان فک قرار دارد و هیچ قسمتی از آن در دهان قابل مشاهده نیست. این وضعیت ممکن است به دلیل کمبود فضا یا جهت‌های نادرست رشد دندان عقل ایجاد شود و مشکلات جدی‌تری مانند تورم، درد شدید، عفونت و در بعضی موارد تاثیر بر دندان‌های مجاور را به همراه داشته باشد.
دندانپزشک شما می‌تواند با استفاده از تصاویر رادیولوژیک (X-ray) و ارزیابی دقیق، وضعیت دندان عقل نهفته را تشخیص دهد و در صورت لزوم، توصیه‌ها و درمان‌های مناسب را به شما ارائه دهد. انجام عمل جراحی برای خارج کردن دندان عقل نهفته ممکن است در مواردی که عوارض جدی یا مشکلات زیادی ایجاد می‌کند، ضروری باشد.
دندان عقل دردناک و متورم را چگونه درمان می کنند؟
درمان و بررسی مشکلات به وجود آمده از دندان عقل به عوامل مختلفی نظیر وضعیت دندان عقل، سن و سلامت کلی بدن ارتباط دارد. در ادامه به برخی از روش‌های معمول برای درمان مشکلات درآمدن دندان عقل اشاره می‌کنیم:
کشیدن دندان عقل
در مواردی که دندان عقل به دلیل نهفتگی یا مشکلات دیگر، به درستی نتواند در دهان رشد کند و باعث ایجاد عفونت یا درد در دهان شود، دندانپزشک تصمیم به خارج کردن دندان عقل یا کشیدن آن می گیرد. این روش معمولا برای دندان های عقل کاملاً نهفته انجام می‌شود.
جراحی دندان عقل
برای دندان‌های عقل نیمه نهفته دندانپزشک عمل جراحی را برای خارج کردن دندان عقل انجام می دهد. برای این جراحی قسمت زیری لثه را می برند تا بتوانند دندان را بیرون بیاورند.
داروها و درمان‌های التهابی
در مواردی که دندان عقل باعث التهاب و درد شده است، دندانپزشک ممکن است داروهای ضد التهابی، ضد باکتریایی و مسکن تجویز کند تا علائم درد و التهاب کاهش یابد.
مراقبت های بعد از جراحی یا کشیدن دندان عقل
پس از جراحی یا خارج کردن دندان عقل، باید مواد غذایی نرم و مایعات مصرف کنید. بهتر است در ساعات اولیه ناحیه را با یخ خنک کنید. همچنین بعد از بند آمدن خونریزی خوردن بستنی انتخاب مناسبی است. با رعایت دستورات پس از پروسه بیرون آوردن دندان عقل به بهبود سریع‌تر و کاهش عوارض کمک می کنید.
مراجعه منظم به دندانپزشک
مراجعه منظم به دندانپزشک برای ارزیابی و بررسی وضعیت دندان‌های عقل و سلامت دهان شما بسیار مهم است. این مراجعه کمک می‌کند تا از بروز مشکلات جدی و یا درمان‌های پیچیده‌تر جلوگیری شود. همچنین، توجه داشته باشید که انتخاب درمان مناسب بستگی به تشخیص دقیق دندانپزشک دارد. برای رفع هر گونه مشکل در دهان، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید و بر اساس نظرات او تصمیم بگیرید.
چرا امروزه دندان عقل کارایی چندانی ندارد؟
دندان عقل یا دندان‌های مولر سوم، دندان‌هایی غیرضروری هستند که معمولاً در سنین بلوغ به نام سن دندان عقل یا سن بالغی شروع به رویش می‌کنند. انسان به طور طبیعی ۳۲ دندان دائمی دارد، که شامل۴ دندان عقل نیز می‌شود..
در دوره‌ای که انسان‌ها به عنوان شکارچیان و گیاه‌خواران زندگی می‌کردند، نیاز به داشتن دندان‌های بیشتر برای خرد کردن مواد غذایی سخت و جامد داشتند. این دندان‌های سوم یا دندان عقل، احتمالاً برای کمک به هضم مواد غذایی مورد نیاز بوده است. با گذشت زمان، تغییر شیوه زندگی و تکامل فیزیکی انسان‌ها، به ویژه با پخته‌تر شدن غذاها و تکنولوژی‌های بهتر برای تهیه غذا، نیاز به دندان‌های عقل کاهش پیدا کرد. به همین دلیل، بسیاری از افراد جای کافی برای رشد صحیح دندان‌های عقل در دهان خود ندارند. این مشکلات می‌توانند منجر به عوارضی مانند درد، التهاب‌ها، تغییرات در تراز دندان‌ها و فشار بر دندان‌های دائمی دیگر شوند.
