آزمون اندازه گیری رطوبت مواد غذایی
سنجش رطوبت مواد غذایی
در صنعت مواد غذایی، دقت در طول فرآیند تولید حرف اول را می زند. هود لامینار تضمین کیفیت محصول، حفظ ماندگاری، اندازه گیری دقیق رطوبت در محصولات غذایی مختلف در آزمایشگاه های صنایع غذایی بسیار پر اهمیت هستند. اما کارشناسان صنایع غذایی چگونه به این امر دست می یابند؟ در ادامه به توضیح نحوه اندازه گیری رطوبت مواد غذایی در محیط آزمایشگاهی با استفاده از دستگاه ها و تجهیزات مورد نیاز خواهیم پرداخت.
اهمیت اندازه گیری دقیق رطوبت مواد غذایی در صنایع غذایی
اندازه گیری دقیق رطوبت مواد غذایی به دلایل مختلفی در صنایع غذایی بسیار مهم است. کیفیت و ثبات محصول را تضمین می کند. همچنین محتوای رطوبت بر روی طعم و بافت محصولات غذایی تأثیر می گذارد. رطوبت بیش از حد می تواند رشد میکروبی را افزایش داده و منجر به فساد و خطراتی برای سلامتی افراد شود. از طرف دیگر، رطوبت ناکافی ممکن است منجر به تغییرات نامطلوب مانند خشک شدن یا از دست دادن طعم شود. با نظارت و کنترل سطوح رطوبت، تولید کنندگان مواد غذایی می توانند مدت زمان ماندگاری محصول را افزایش دهند و در عین حال اطمینان حاصل کنند که محصولاتشان برای مصرف سالم می مانند.
علاوه بر این، سنجش رطوبت مواد غذایی برای برچسب‌گذاری دقیق محصول ضروری است زیرا محتوای آب به طور قابل توجهی بر غلظت مواد مغذی در هر وعده تأثیر می‌گذارد. اندازه گیری های دقیق تضمین می کند که مصرف کنندگان به اطلاعات قابل اعتمادی در مورد ترکیبات مواد غذایی مصرفی دسترسی دارند.
دستگاه ها و تجهیزات رایج مورد استفاده برای اندازه گیری رطوبت مواد غذایی
وقتی صحبت از اندازه گیری رطوبت مواد غذایی در آزمایشگاه می شود، دستگاه ها و تجهیزات متعددی مورد استفاده قرار می گیرند. این ابزارها به اطمینان از سنجش دقیق رطوبت مواد غذایی کمک می کنند. برخی از این دستگاه های رایج شامل موارد زیر است که می توانید از فروشگاه رویان ایران با قیمت بسیار مناسب تهیه کنید.
آنالایزر رطوبت یا رطوبت سنج (Moisture Analyzer)
این دستگاه از اصل خشک کردن برای تعیین میزان رطوبت در یک نمونه استفاده می کند. درواقع نمونه را در حالی که وزن می کند همزمان گرم می کند و امکان محاسبه دقیق رطوبت را فراهم می کند. ترازو رطوبت سنج رادوگ بهترین و دقیق ترین دستگاه برای اندازه گیری رطوبت است.
کارل فیشر تیتراتور(Karl Fischer Titrator)
این دستگاه که به طور خاص برای نمونه های مایع طراحی شده است، رطوبت را از طریق یک واکنش شیمیایی بین آب و ید یا دی اکسید گوگرد اندازه گیری می کند.
تعادل رطوبت مادون قرمز (Infrared (IR) Moisture Balance)
این دستگاه با استفاده از اشعه مادون قرمز، میزان رطوبت را بر اساس میزان انرژی جذب شده به وسیله مولکول های آب در نمونه تعیین می کند.
آون آزمایشگاهی یا فور (Oven Method)
آون آزمایشگاهی یکی از مهم ترین دستگاه ها در تمام آزمایشگاه ها است که پرسنل از آن برای کاربردهای مختلفی می توانند استفاده کنند. استفاده از آون روشی گسترده برای تعیین رطوبت مواد غذایی است. نمونه در داخل آونی که در دمای مشخصی تنظیم شده قرار می گیرد تا تمام آب تبخیر شود. قبل و بعد از قرار دادن نمونه در اون وزن آن به کمک یک ترازوی دقیق اندازه گیری می شود. در برخی آزمایش ها استفاده از کوره آزمایشگاهی به جای فور پیشنهاد می شود.
این ها تنها چند نمونه از دستگاه های کاربردی برای اندازه گیری دقیق و کارآمد رطوبت مواد غذایی در محیط های آزمایشگاهی هستند. هر کدام بسته به عواملی مانند نوع نمونه و سطح دقت مورد نیاز مزایای خاص خود را دارند. کارشناسان رویان ایران می توانند به شما در خرید مناسب ترین دستگاه مشاوره رایگان دهند.
آزمون اندازه گیری رطوبت مواد غذایی در محیط آزمایشگاه
برای اندازه گیری رطوبت مواد غذایی روش های مختلفی معرفی شده اند که با توجه به نوع نمونه و شرلیط دیگر باید دستورالعمل مناسب را برگزید. آنچه در ادامه مشاهده می کنید تنها یکی از روش های متداول در 5 مرحله است.
مرحله 1: نمونه را آماده کنید
قبل از شروع فرآیند اندازه گیری، تهیه صحیح نمونه بسیار مهم است. با جدا کردن بخشی از ماده غذایی مورد نظر شروع کنید و از همگن بودن آن اطمینان حاصل کنید. همگن بودن ضروری است زیرا نتایج دقیق را در طول تجزیه و تحلیل رطوبت تضمین می کند.
مرحله 2: نمونه را وزن کنید
با استفاده از ترازو نمونه آماده شده خود را به دقت وزن کنید. این وزن اولیه به عنوان یک نقطه مرجع برای محاسبه رطوبت مورد نیاز است.
مرحله 3: نمونه را خشک کنید
اکنون زمان حذف تمام رطوبت از نمونه است. این را می توان از طریق روش های مختلف خشک کردن مانند خشک کردن در آون یا استفاده از تجهیزات تخصصی تر انجام داد.
مرحله 4: مقدار رطوبت را محاسبه کنید
هنگامی که نمونه شما به اندازه کافی خشک شد، قبل از وزن کردن مجدد اجازه دهید خنک شود. وزن نهایی نشان دهنده وزن خشک نمونه شما پس از تبخیر تمام رطوبت است. اکنون می توانید میزان رطوبت آن را با استفاده از این فرمول محاسبه کنید:
Moisture Content (%) = [(Initial Weight – Final Weight) / Initial Weight] x 100
مرحله 5: تکرار و میانگین نتایج
برای اطمینان از دقت، این مراحل را چندین بار با نمونه های مختلف از یک ماده غذایی تکرار کنید. هر یک از نتایج را یادداشت کنید و سپس میانگین آن ها را محاسبه کنید تا نمایش مطمئن تری از میزان رطوبت کلی بدست آورید.
