سعی و کوشش هر جامعه بیشتر متوجه تشویق مخترعین برای اکتشافات و اختراعات جدیدی می باشد و به وسایل مختلفه در صدد تشویق مخترعین بر می آیند. ثبت شرکت البته اغلب اختراعات فوراً و بلافاصله بوجود نمی آید بلکه هر اختراعی دنباله مطالعات و اکتشافات سابق بوده و تقریباَ تکامل یافته آن ها محسوب می شود. مثلاَ ماشین بخار، اتومبیل های سواری کنونی، رادیو و تلویزیون همه مسبوق به سوابقی هستند که نمی شود همه آن ها را کار یک نفر دانست و بدین ترتیب جامعه و مخترع هر دو در یک اختراع جدید سهیم می باشند.
تشویقی که از مخترعین می شود نسبت به سیاست کشورهای مختلف متفاوت است. در کشورهایی که بصورت توتالیتر هستند مخترع در حقیقت کارمند دولت است و دولت با فراهم ساختن وسایل زندگی او و قرار دادن وسایل لازم برای تحقیقات مالک اختراعات او می شود و غیر از این در اغلب کارخانه های بزرگ نیز چنین حالتی پیش می آید. چنانکه کارخانه جنرال موتور برای ایجاد طرح های جدید برای کالاهای خود دائماً متخصصین را مامور مطالعه و تحقیق نموده است تا نتیجه اختراعات آن ها را بکار ببرد. در چنین صورتی منظور اصلی تشویق مخترعین حاصل نمی گردد.
لذا اغلب کشورها در قوانین خود مقرراتی پیش بینی نموده اند که به موجب آن مخترعین برای مدت محدودی حق انحصاری استفاده از اختراع خود را دارند و چون در این مدت در بازار رقابتی نخواهد بود با فروش محصول به قیمت گزاف سود فراوانی به دست مخترع خواهد رسید و این بهترین و عملی ترین تشویق از او خواهد بود. واضح است که این حق انحصاری وقتی به رسمیت شناخته خواهد شد که مخترع در صدد ثبت اختراع خود برآمده و مطابق مقررات مربوطه به ثبت آن اقدام کرده باشد وگرنه به هیچ وجه مورد حمایت قانونگذار قرار نخواهد گرفت.
ممکن است بعضی از مخترعین از حق ثبت خود صرفنظر نماید. چنانکه کاشف پنی سیلین و یا نایلون از ثبت اختراع خود خودداری کردند و در نتیجه بلافاصله از طرف کلیه کارخانه ها و موسسات تهیه آن ها آغاز گردید. هر گاه اختراعی به ثبت نرسد در حقیقت ساختن آن آزاد اعلام شده است و همه کس قادر به ساختن آن خواهد بود. البته باید توجه داشت که اغلب اختراعات کوچک که از طرف کارگران متخصص در اثر تجربه زیاد به وقوع می پیوندند دارای نفع زیادی می گردد وگرنه اختراعات علمی بطور قطع نفع کمتری خواهد داشت و یک نفر قادر به استفاده از آن نخواهد بود.
حق اختراع نتیجه زحمت، کار و فعالیت مخترع است زیرا کالای جدیدی به بازار عرضه کرده است. البته اختراع باید از لحاظ اقتصادی و عملی فوراً قابل استفاده باشد زیرا قوانین علمی که ممکن است بعداً منشاء نتایج مهمی گردند از لحاظ مادی ارزش اقتصادی ندارند.
علاوه بر آن، اختراع باید تازگی داشته باشد و قبلاً شناخته نشده باشد زیرا در این صورت هر کس می تواند از آن استفاده کند. اکتشافات قبلی را اشخاص نمی توانند به عنوان اختراع در انحصار خود قرار دهند. قانون ثبت علائم و اختراعات ایران در این مورد در ماده 26 می گوید: "هر قسم اکتشاف یا اختراع جدید در شعب مختلفه صنعتی یا فلاحتی به کاشف یا مخترع آن حق انحصاری می دهد که بر طبق شرایط و در مدت مقرره در این قانون از اکتشاف یا اختراع خود استفاده نماید، مشروط بر اینکه اکتشاف یا اختراع مزبور مطابق مقررات این قانون در اداره ثبت اسناد تهران به ثبت رسیده باشد". در ماده 27 معلوم می کند که چه چیزهایی به عنوان اختراع شناخته می شود: هر کس مدعی یکی از این امور زیر باشد می تواند تقاضای ثبت نماید:
1-ابداع هر محصول صنعتی جدید
2-کشف هر وسیله جدید یا اعمال وسایل موجوده به طریق جدید برای تحصیل یک نتیجه یا محصول صنعتی یا فلاحتی....
قابل ذکر است اداره ثبت در مورد ادعای اشخاص نسبت به اختراع رسیدگی نمی کند و بنابراین هر گاه کسی اختراع کسی را دزدیده و بنام خود به اداره ثبت معرفی کند اداره ثبت همان اختراع را به نام او ثبت خواهد رساند، اما شخص متضرر می تواند به دادگاه شکایت نماید و در این مورد برای جلوگیری از تضییع حق، مسئله مرور زمان مطرح نشده و ذینفع هر وقت خواست می تواند اعتراض نماید.
مدت حق استفاده انحصاری از اختراع در همه کشورها به یک اندازه نیست و اغلب بین 16 الی 20 سال است و در قانون ایران مدت آن 20 سال است. قانون ثبت علایم تجاری و اختراعات مصوب اول تیرماه 1310 ثبت اختراع را در ایران تجویز نموده و برای ترتیب ثبت،آیین نامه قانون مزبور که در سال 1310 تصویب شده و در سال 1337 مورد تجدید نظر قرار گرفته تشریفاتی را پیش بینی می کند.
کسی که حق استفاده انحصاری از اختراع را دارد باید همه ساله با پرداخت حق الثبتی به صندوق ثبت، علاقه خودرا به ادامه انحصاری بودن اختراع اعلام دارد و اگر در موعد مقرر حق الثبت مربوطه را نپردازد اماره ای برای انصراف مخترع است و از آن پس همه کس می تواند از آن استفاده کند منتهی برای اینکه حقی تضییع نشود مدت سه ماه برای مخترع مهلت در نظر گرفته شده که در صدد تجدید ثبت آن برآید و یک سه ماه دیگر نیز به عنوان آخرین مهلت مقرر داشته که هر گاه در این مدت دو برابر حق الثبت مقرره را بپردازد باز قانون از حق انحصاری او حمایت خواهد کرد وگرنه پس از انقضای شش ماه اختراع باطل بوده و تمام افراد حق استفاده از آن را خواهند داشت.
در مورد بکار بستن اختراع قانون مقرر داشته است که حداقل هر پنج سال باید اختراع به موقع استفاده عملی گذاشته شود.اگر مخترع اقدام به این کار ننماید و یا پیشنهاد عملی کردن آن را به دیگران نکند حق او باطل خواهد شد.البته عملی کردن این پیشنهاد خیلی کشدار است و اغلب مخترعین با ذکر حق الامتیاز گزاف مرتباَ این موضوع را آگهی می کنند و چون کسی حاضر نمی شود لذا باز اختراع را به نام خود محفوظ می دارند.مشهور است که شخصی موفق به کشف کبریت دائمی شد و چون دارندگان کارخانه های کبریت سازی خود را در معرض خطر عظیم ورشکستگی دیدند ناچار اختراع او را به مبلغ گزافی خریده و به ترتیب فوق عملی شدن آن را غیرممکن ساختند.
اختراع مطلقاً نباید قبلاَ منتشر شده باشد وگرنه اختراع نخواهد بود و فقط استثنایی که این اصل دارد در مورد اختراعاتیست که سابقاَ در خارجه به ثبت رسیده باشد چه در این صورت محققاَ این اختراع معرفی و چاپ و منتشر شده است و لذا مطابق ماده 30 قانون ثبت علائم: اگر مخترعی در خارج از ایران اختراعی را به ثبت رسانده باشد بر اساس اختراع خارجی می تواند اختراعش را در ایران به ثبت برساند به شرطی که مدت اختراعش از ثبت اختراع اولی تجاوز نکند و اگر در این مدت یک نفر دیگر آن اختراع را در ایران به ثمر رساند مخترع نمی تواند جلو کار او را بگیرد و البته برای بعد از آن می تواند تقاضای جلوگیری نماید ولی از کار کسانی که تا آن تاریخ شروع کرده اند نمی تواند جلوگیری به عمل آورد و به طور کلی خارجیان می توانند اختراعات خود را در ایران به ثبت رسانند مشروط بر اینکه به موجب عهد نامه یا معامله متقابله از طرف کشور متبوع مخترع نیز این حق برای مخترعین ایرانی شناخته شده باشد.
ماده 26 قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات مقرر می دارد: "هر قسم اکتشاف یا اختراع جدید در شعبه مختلفه صنعتی به کاشف یا مخترع آن حق انحصاری می دهد که بر طبق شرایط و در مدت مقرر در این قانون از اکتشاف یا اختراع خود استفاده نماید مشروط بر اینکه اکتشاف یا اختراع مزبور مطابق مقررات این قانون در اداره ثبت اسناد تهران به ثبت رسیده باشد". نوشته ای که در این مورد اداره ثبت اسناد تهران می دهد ورقه اختراع نامیده می شود.
طبق ماده فوق ثبت اختراع در ایران اختیاری است ولی اختراع در صورتی مورد حمایت قرار می گیرد که طبق شرایط مندرج در قانون به ثبت رسیده باشد. محل ثبت در اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی در تهران است.
لذا چنانچه گفتیم، طریقه ی ثبت اختراع در ایران طریقه اعلامی است و اداره ثبت به هیچوجه رسیدگی دقیقی نمی تواند نسبت به صحت و جدید بودن و قانونی بودن اختراع بنماید. به این جهت ماده 36 قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات تصریح می کند: "ورقه اختراع به هیچوجه برای قابل استفاده بودن و یا حقیقی بودن اختراع سندیت ندارد و همچنین ورقه مزبور به هیچوجه دلالت بر این نمی کند که تقاضا کننده یا موکل او مخترع واقعی می باشد و یا شرح اختراع و نقشه های آن صحیح است و اشخاص ذینفع می توانند نسبت به موارد مزبوره در محکمه ابتدایی تهران اقامه دعوی کرده و خلاف آن را ثابت نمایند".
بنابراین ثبت اختراع فقط تایید این است که در تاریخ معینی شخصی مدعی اختراعی شده و خود را صاحب آن معرفی نموده است و تا زمانی که خلاف این ادعا ثابت نشده است، صاحب ورقه اختراع از مزایای ورقه اختراع برخوردار می شود. به این جهت قانون ثبت علایم پیش بینی نموده است که اشخاص ذینفع می توانند در موارد زیر به محکمه رجوع کنند و تقاضای صدور حکم بطلان ورقه اختراع را بنمایند:
1-وقتی که اختراع،اختراع جدید نیست.
2-وقتی که اختراع مخالف مقررات ماده 28 قانون صادر شده باشد(یعنی مواردی که نمی توان به عنوان اختراع برای آن ها تقاضای ثبت نمود).
3-وقتی که اختراع مربوط به طریقه علمی صرف بوده و عملاَ قابل استفاده صنعتی یا فلاحتی نباشد.
4-وقتی که پنج سال از تاریخ صدور ورقه اختراع گذشته و اختراع به موقع استفاده عملی گذاشته نشده باشد.هر اختراع یا هرتکمیل اختراع موجودی که از تاریخ تقاضای ثبت خواه در ایران و خواه در خارجه در نوشتجات و نشریاتی که در دسترس عموم است شرح و یا نقشه آن منتشر شده و یا به مورد عمل یا استفاده گذارده شده باشد،اختراع جدید محسوب نمی گردد.
طبق ماده 28 قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات برای امور ذیل نمی توان تقاضای ثبت نمود:
1-نقشه های مالی
2-هر اختراع یا تکمیلی که مخل انتظامات عمومی یا منافی عفت یا مخالف حفظ الصحه عمومی باشد.
3-فرمول ها و ترتیبات دارویی.
برای آنکه اشخاص ذینفع بتوانند از ثبت اختراعی اطلاع حاصل نمایند، علاوه بر آنکه ثبت هر اختراع در روزنامه رسمی منتشر می گردد، ماده 42 قانون ثبت علائم و اختراعات مراجعه به کلیه اسناد و اوراق مربوط به ثبت اختراع را پس از صدور ورقه اختراع آزاد قرار داده و هر کس می تواند از اسناد و اوراق مربوط به ورقه اختراع یا معاملات راجعه به آن تادیه حقی که آیین نامه معین می کند رونوشت مصدق تحصیل کند.
رسیدگی به دعاوی حقوقی و یا جزایی مربوط به اختراع در محاکم تهران به عمل می آید و مانند سایر دعاوی تجاری رسیدگی اختصاری است.َمقررات قرارداد اتحادیه پاریس
قانون الحاق دولت ایران به قرارداد اتحادیه پاریس برای حمایت مالکیت صنعتی برای صاحبان اختراعی که در خارج از ایران اقامت داشته و عضو اتحادیه مزبور هستند مزایایی قائل شده است که بطور اختصار ذیلاَ شرح داده می شود:
1-اعضای اتحادیه از لحاظ حقوق مالکیت صنعتی در سایر کشورهای عضو اتحادیه از همان مزایایی که برای اتباع آن کشور مقرر است،استفاده می کنند،به شرط آنکه شرایط و تشریفاتی که قانون برای اتباع آن کشور مقرر است،رعایت نمایند.
2-هر صاحب اختراعی که تقاضای ثبت اختراع خود را در یکی از کشورهای عضو نموده باشد، می تواند تقاضای ثبت اختراع خود را در کشورهای دیگر عضو اتحادیه بنماید و برای ثبت اختراع خود در سایر کشورهای عضو اتحادیه در مدت 12 ماه پس از تقاضای ثبت اولیه حق تقدم دارد، مگر آنکه اختراع به حقوق مکتسبه اشخاص لطمه وارد سازد.
3-مقرراتی برای حمایت حق اختراع و جلوگیری از رقابت نامشروع پیش بینی نموده است.
4-اختراعاتی که هنوز به ثبت نرسیده اند و در نمایشگاه ها به معرض تماشا قرار داده می شوند، مورد حمایت قرار می گیرند.
5-مقرراتی برای توقیف محصولات تقلیدی و تقلبی پیش بینی شده است.
علامت تجاری چون معرف کالای تاجر است امروزه اهمیت اقتصادی پیدا کرده و کسانیکه محصولات و کالاهای فروشی به بازار عرضه می کنند آن ها را با علامتی مشخص می سازند که بازرگانان دیگر حق استعمال آن علامت را در کالاهای مشابه ندارند. ثبت شرکت در حقوق ایران، حق استفاده ی انحصاری علائم تجاری ویژه ی کسی است که آن را به ثبت رسانیده است (مستفاد از ماده 2 ق.ث.ع.و.ا) به ثبت رساندن علامت تجاری، مطابق مقررات مربوطه ثبت علامت با قیودی به عمل می آید (ماده 10 الی 13 آیین نامه اصلاحی اجرای قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات مصوب 1337).
ثبت علائم تجاری به موجب قانون اختیاری است، مگر در مواردی که دولت آن را اجباری نماید. به موجب مصوبه ی سوم اردیبهشت 1328 هیاًت وزیران، ثبت علائم برای هر یک ازاین موارد اجباری است: 1)داروهای اختصاصی مورد استفاده ی طبی 2)مواد غذایی که در لفاف و ظروف مخصوص عرضه می شوند. 3)مشروبات و آب های گازدار 4)لوازم آرایش که برای استعمال مستقیم بر روی پوست انسان به کار می رود.
علائم تجاری باید ویژگی هایی داشته باشند از جمله:
الف)موجب گمراه کردن مشتریان نگردد.
ب)باید وجه تمایز داشته و ابتکاری باشد.
شخص حقیقی:
1)کپی شناسنامه شخص متقاضی
2)کپی کارت ملی شخص متقاضی
3)کپی کارت بازرگانی (در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد)
4)کپی مجوز فعالیت (جواز تاسیس، پروانه ی بهره برداری، پروانه ی ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی)
5)نمونه علامت تجاری در کادر 10 در 10
شخص حقوقی:
1)کپی شناسنامه مدیر عامل شرکت
2)کپی کارت ملی مدیر عامل شرکت
3)کپی روزنامه ی تاسیس و آخرین تغییرات شرکت (از آخرین تغییرات شرکت نباید بیش از دو سال گذشته باشد)
4)کپی مجوز فعالیت (جواز تاسیس، پروانه ی بهره برداری، پروانه ی ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی)
5)کپی کارت بازرگانی (در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد)
6-یک نمونه از علامت مورد تقاضا (در کادر 10 در 10)
نکته: در صورتی که در تصویر علامت یا نام مورد نظر شما جهت ثبت کلمه یا حروف لاتین استفاده نشده باشد، ارائه ی کارت بازرگانی الزامی نخواهد بود.
سپس به سامانه مالکیت صنعتی (قسمت ثبت علائم تجاری) به نشانی sherkat.ssaa.ir مراجعه کنید و مراحل ثبت اظهارنامه علامت تجاری را با توجه به نوع شخص حقیقی یا حقوقی تکمیل نمایید. متقاضی باید مشخص کند که علامت تجارتی او مربوط به کدام فصل و طبقه است. پس از تکمیل کردن اطلاعات خواسته شده، مدارک ذکر شده را در سامانه بارگذاری کنید و در انتها، اطلاعات وارد شده را بازبینی و تایید نمایید و از طریق اینترنتی هزینه اولیه ثبت را واریز کنید. بعد از این مرحله شماره رهگیری برای شما ارسال خواهد شد.
اداره ی مالکیت صنعتی، اظهارنامه را از لحاظ انطباق با شرایط و مقررات مندرج در این قانون بررسی می کند و چنانچه نواقصی در آن ها مشاهده نماید مراتب را جهت رفع نقص به متقاضی ابلاغ می کند. قابل توجه است پاسخ اداره صرفاً از طریق بخش پیگیری اظهارنامه و خلاصه پرونده قابل مشاهده است و تمامی مکاتبات در خصوص اظهارنامه از طریق همین سامانه امکان پذیر است.
طبق ماده 9 قانون ثبت علائم و اختراعات: "در موارد ذیل متصدی شعبه مذکور در ماده 6 تقاضای ثبت را رد خواهد کرد:
1)در صورتی که علامت مخالف مقررات قانون باشد.
2)در صورتی که علامت قبلاَ به اسم دیگری ثبت شده و یا شباهت علامت با علامت دیگری که ثبت شده است به اندازه ای باشد که مصرف کنندگان عادی یعنی اشخاصی را که اطلاعات مخصوصی ندارند به اشتباه بیندازد".
چنانچه اداره ی مالکیت صنعتی تشخیص دهد که شرایط مندرج در این قانون رعایت شده است علامت را ثبت کرده و آگهی مربوط به ثبت آن را منتشر می نماید. (پرداخت هزینه های ثبت علامت، بر عهده ی متقاضی است).
لازم به توضیح است مراتب در روزنامه رسمی با قید نام و نشانی صاحب علامت و کالاهایی که در آن ها از علامت استفاده می شود،با تمامی مشخصات آگهی می شود.
پس از انتشار آگهی اظهارنامه و تا زمان ثبت علامت، متقاضی از امتیازات و حقوقی برخوردار است که در صورت ثبت برخوردار خواهد بود. با این حال هرگاه به وسیله ی متقاضی ثبت، درباره ی عملی که پس از آگهی اظهارنامه انجام شده دعوایی مطرح شود و خوانده ثابت کند که در زمان انجام عمل، علامت قانوناً قابل ثبت نبوده است، به دفاع خوانده رسیدگی و در مورد ثبت یا عدم علامت تصمیم مقتضی اتخاذ می شود و اگر ظرف 30 روز از تاریخ نشر آگهی اعتراضی از طرف اشخاص ذی نفع به عمل نیاید، اداره ثبت علامت مورد تقاضا را به نام متقاضی در دفتر مخصوص به ثبت رسانیده و گواهی ثبت را به درخواست کننده تسلیم می نماید. (مستفاد از مواد 6،7،9،10،11 آ.ق.ث.ع.و.1).
شایان ذکر است در صورتیکه معترض علیه ثابت کند، معترض قبل از تقاضای ثبت علامت به وسیله معترض علیه از استعمال مستمر وی از علامت مورد نظر آگاهی داشته و مع ذلک هیچ گونه اعتراضی به عمل نیاورده است، در این صورت دادگاه به اعتراض ثبت از طرف معترض ترتیب اثر نخواهد داد و علامت به نام معترض علیه به ثبت خواهد رسید. علت این امر این است که مقنن از حقوق کسی که قبل از تقاضای ثبت دارای سابقه بیشتری برای استفاده از علامت است، حمایت می کند مشروط بر اینکه موجب فریب و تضییع حقوق دیگری نشود.
در صورتی که صاحب علامت با علم و اطلاع از استفاده دیگری اعتراض نمی کند این دلیل بر اعراض وی از حق خود و در حقیقت یک نوع اجازه ضمنی برای استفاده دیگری است،در این صورت شخص نمی تواند بعد از اینکه علامت به وسیله دیگری معروف و موجب شهرت کالای وی گردید به بهانه سبق استعمال از شهرت و کوشش و ابتکار دیگری سوءاستفاده کند.
تبصره-کسانی که در خارج از ایران دارای موسسات صنعتی، تجارتی یا کشاورزی هستند، علاوه بر شرایط مقرر در فوق،می توانند با احراز شرایط زیر از حمایت قانون ایران نسبت به علائم تجاری خود بهره مند گردند:
1-علائم خود را طبق مقررات قانون ایران، در ایران به ثبت رسانیده باشند.
2-کشور متبوع آنان از علائم تجارتی ایران نیز حمایت کند.
مدت اعتبار ثبت علامت ده سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ی ثبت آن می باشد.این مدت با درخواست مالک آن برای دوره های متوالی ده ساله با پرداخت هزینه ی مقرر قابل تمدید است.یک مهلت ارفاقی شش ماهه که از پایان دوره شروع می شود، برای پرداخت هزینه ی تمدید با پرداخت جریمه تاخیر در نظر گرفته می شود. هر ذی نفع می تواند از دادگاه ابطال ثبت علامت را درخواست نماید.رسیدگی به اختلافات ناشی از اجرا این قانون و آئین نامه ی اجرایی آن طبق ماده ی 59 در صلاحیت شعبه یا شعب خاصی از دادگاه های عمومی تهران می باشد.
ضمناَ،چنانچه علامت ثبت شده برای مدت 3 سال از تاریخ ثبت بلااستفاده بماند هر شخص ذینفع می تواند ابطال آن را از دادگاه صالحه درخواست نماید.
چگونه شرکت خود را به ثبت برسانیم؟ گرفتن کارت بازرگانی فوری اگر قصد داشته باشیم خودمان شرکت ثبت کنیم چگونه باید اقدام نماییم؟ در این مقاله به نکات و موارد مربوط به ثبت شرکت توسط خودمان می پردازیم تا هر شخص حقیقی بداند چگونه خودش می تواند شرکت خود را ثبت نماید.
در حال حاضر بیش از یک میلیون شرکت تجاری اعم از دولتی، تعاونی، خصوصی و عمومی در عرصه اقتصاد کشور ما فعال می باشند. شناخت کلی از نظام حقوقی حاکم بر شرکت ها برای استقرار انضباط اقتصادی بعنوان پیش نیاز توسعه تجارت که لازمه آن قانونمند شدن فعالیت های این طیف گسترده از شرکت های تجاری می باشد، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بعد از تصویب قانون تجارت در سال 1311 تا این تاریخ، با توجه به نیازهای جامعه تجاری، قوانین مختلفی ناظر بر فعالیت های تجاری اشخاص حقوقی خصوصاً شرکت های تجاری به تصویب رسید.
در اینچنین شرایطی، نظام حقوقی حاکم بر انواع شرکت های تجاری در ایران از مجموعه ای مرکب از ده ها قانون، تصویب نامه، آیین نامه و بخشنامه شکل گرفته است. بطوری که امروزه آگاهی از قواعد شرکت های تجاری نه تنها برای فعالین تجاری ایرانی بلکه برای اشخاص خارجی مایل به فعالیت تجاری در ایران نیز امری ضروری و غیر قابل اجتناب است. بدین منظور، در این نوشتار سعی داریم تا ضمن تعریف مختصری از شرکت های تجاری، به مدارک مورد نیاز و مراحل آن جهت آشنایی ثبت شرکت توسط خودمان بپردازیم.
در تدوین مطالب، موارد ذیل مورد توجه قرار گرفته است:
اولاً: موادی از قانون تجارت مربوط به موضوعات مورد بحث ذکر گردیده است.
ثانیاًَ: کلیه تشریفات ثبتی و قانونی جهت ثبت شرکت قدم به قدم ذکر شده است که رعایت آن ها الزامی است.
تعریف انواع شرکت در قانون تجارت و مدارک لازم برای ثبت آن ها:
طبق ماده ی 20 قانون تجارت جمهوری اسلامی ایران ، شرکت های ثجاری بر 7 قسم است :
1)شرکت سهامی
2)شرکت با مسئولیت محدود
3)شرکت تضامنی
4)شرکت مختلط غیر سهامی
5)شرکت مختلط سهامی
6)شرکت نسبی
7)شرکت تعاونی تولید و مصرف
-شرکت سهامی:
شرکت سهامی، شرکتی است که سرمایه ی آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است. ابن شرکت، بازرگانی محسوب می شود ولو این که موضوع عملیات آن امور بازرگانی نباشد. در شرکت سهامی تعداد شرکا نباید از سه نفر کمتر باشد. شرکت سهامی خود به 2 نوع تقسیم می شود:
نوع اول: شرکت هایی که موسسین آنها قسمتی از سرمایه ی شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند. این گونه شرکت ها، شرکت سهامی عام نامیده می شوند. به عبارتی دیگر، شرکت سهامی عام شرکتی است که حداقل 51 درصد سهام آنان از طریق بورس به عموم مردم واگذار شده باشد. شرکت های سهامی عام، تنها شرکت هایی هستند که در بورس پذیرفته می شوند.
نوع دوم : شرکت هایی که تمام سرمایه ی آن ها در موقع تاسیس، منحصراً توسط موسسین تامین گردیده است.این گونه شرکت ها، شرکت سهامی خاص نامیده می شوند.
تبصره: در شرکت های سهامی عام، عبارت «شرکت سهامی عام» و در شرکت های سهامی خاص، عبارت «شرکت سهامی خاص» باید قبل از نام شرکت یا بعد از آن، بدون فاصله با نام شرکت در کلیه ی اوراق و اطلاعیه ها و آگهی های شرکت به طور روشن و خوانا قید شود. در موقع تاسیس، سرمایه ی شرکت های سهامی عام از 5 میلیون ریال و سرمایه ی شرکت های سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد. در شرکت های سهامی خاص، کلیه ی سهام شرکت در دست سهامداران و اعضای هیئت مدیره که نام آن ها در اساسنامه و مدارک شرکت درج شده است بوده و افراد دیگر فقط در صورتی می توانند از سهام این شرکت ها برخوردار گردند که با تنظیم صورتجلسه ی ورود به شرکت و انتقال سهام، بخشی از سهام را تصاحب نمایند. (مواد 5-4-3-2-1 لایحه ی اصلاحی قانون تجارت )
مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت سهامی خاص:
1.اظهارنامه شرکت (فرم چاپی) 2 برگ
2.اساسنامه شرکت 2 جلد
3.صورتجلسه مجمع عمومی موسسین 2 نسخه
4.صورتجلسه هیات مدیره با امضای مدیران منتخب 2 نسخه
5.فتوکپی شناسنامه کلیه سهامداران و بازرسین
6.ارائه گواهی پرداخت حداقل 35 % سرمایه شرکت از بانکی که حساب شرکت در شرف تاسیس در آن جا افتتاح شده است.
7.ارائه مجوز در صورت نیاز(بنا به اعلام اداره ثبت شرکت ها)
8.ارائه تقویم نامه کارشناس رسمی دادگستری(اگر آورده شرکت غیر نقدی منقول و یا غیر منقول باشد).
9.ارائه اصل سند مالکیت (اگر اموال غیر منقول جزء سرمایه شرکت باشد)
مدارک لازم برای ثبت شرکت سهامی عام:
مرحله اول: (مرحله تشکیل و تحصیل اجازه پذیره نویسی)
1- دو نسخه طرح اعلامیه پذیره نویسی که بایستی به امضاء کلیه موسسین رسیده باشد.
2- دو نسخه اظهارنامه ی تکمیل شده
3- دو نسخه طرح اساسنامه تکمیل شده
4- تصویر برابر با اصل مدارک احراز هویت موسسین
5- اصل گواهی بانکی مبنی بر پرداخت سرمایه (حداقل 35% از 20 % سرمایه تعهد شده)
6- اصل مجوز فعالیت از مراجع ذیربط در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
7- اصل مجوز اولیه از سازمان بورس و اوراق بهادار
8- تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب اولویت نام پیشنهادی های و همچنین فیش واریزی مربوطه
مرحله دوم:( مرحله ایجاد و ثبت شرکت های عام سهامی)
1-دو نسخه اساسنامه که به تصویب مجمع عمومی موسس رسیده باشد.
2-دو نسخه صورتجلسه مجمع عمومی موسسین متضمن تصویب اساسنامه تعیین،اعضاء هیئت مدیره،انتخاب بازرسان و روزنامه های کثیرالانتشار
3-دو نسخه صورتجلسه هیات مدیره
4-اصل گواهی بانکی مبنی بر پرداخت حداقل 35% سرمایه شرکت(در صورتیکه قسمتی از سرمایه موسسین بصورت غیر نقدی باشد)
5-اصل مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار(مجوز ثانویه)
- شرکت با مسئولیت محدود:
شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده وهر یک از شرکا، بدون این که سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط تا میزان سرمایه ی خود در شرکت، مسئول قروض و تعهدات شرکت است. در اسم شرکت باید عبارت (با مسئولیت محدود) قید شود . در غیر این صورت، آن شرکت در مقابل اشخاص ثالث شرکت تضامنی محسوب و تابع مقررات آن خواهد بود.
اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ یک از شرکا باشد، والا شریکی که اسم او در اسم شرکت قید شده در مقابل اشخاص ثالث، حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت. شرکت با مسئولیت محدود وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه ی نقدی تادیه و سهم الشرکه ی غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.در شرکت نامه باید صراحتا قید شده باشد که سهم الشرکه های غیر نقدی هر کدام به چه میزان تقویم شده است. (مواد 97-96-95-94 قانون تجارت، مصوب 13/2/1311) فایده ای که شرکت های با مسئولیت محدود دارند، این است که شرکت های سهامی غالبا احتیاج به سرمایه های مهم دارند و ناچارند شریک بیشتری داشته باشند.
به این جهت مقررات زیادی درباره ی آن ها وضع شده که رعایت تمام آن ها از عهده ی اشخاصی که می خواهند شرکای محدودی داشته باشند خارج است. برعکس، شرکت های با مسئولیت محدود، از این قیود تا اندازه ای آزاد هستند. (این گونه شرکت ها اغلب از اشخاصی تشکیل می شوند که با یکدیگر دوست و یا همکارند و در حقیقت شرکتی فامیلی اند) در ممالک خارج هم، گر چه گاهی اتفاق می افتد که شرکت با مسئولیت محدود دارای شرکای زیادی باشد ولی اکثرا شرکا محدود و انگشت شمارند.
مدارک مورد نیاز ثبت شرکت با مسئولیت محدود:
-تکمیل فرم تعیین نام
-پرداخت مبلغ 40000 ریال به شماره حساب سیبا 2171329011009 بانک ملی به نام سازمان ثبت اسناد و املاک کشور جهت تعیین نام
-کارت ملی برابر اصل کلیه سهامداران -برابر اصل در مراجع قضایی یا دفاتر اسناد رسمی صورت می گیرد-
-فتوکپی برابر اصل شناسنامه شرکاء و مدیران
-تقاضانامه ثبت شرکت با مسئولیت محدود در 2 برگ و تکمیل آن و امضا ذیل تقاضانامه توسط کلیه سهامداران
-شرکت نامه 2 برگ و تکمیل آن و امضا ذیل شرکت نامه توسط کلیه سهامداران
-اساسنامه 2 جلد و امضا ذیل تمام صفحات آن توسط کلیه سهامداران
-صورت جلسه مجمع عمومی موسسین و هیئت مدیره 2 نسخه که به امضا سهامداران و بازرسین رسیده باشد.
-اخذ و ارائه ی مجوز در صورت نیاز
-تاییدیه هیئت مدیره اشخاص حقوقی سهامدار،مبنی بر غیر دولتی بودن آن
-معرفی نامه نمایندگان،در صورتیکه سهامداران و اعضا هیئت مدیره از بین اشخاص حقوقی باشند و ارائه تصویر روزنامه رسمی آگهی تاسیس یا آخرین تغییرات آن
-گواهی عدم سوءپیشینه برای کلیه اعضا
-ارائه مجوز در صورت نیاز بنا به تشخیص کارشناس اداره ثبت شرکت ها
- شرکت تضامنی:
شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوص برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود. اگر دارایی شرکت برای تادیه ی تمام قروض کافی نباشد، هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است. هر قراردادی که بین شرکا بر خلاف این ترتیب داده شده باشد، در مقابل اشخاص کان لم یکن خواهد بود. در اسم شرکت تضامنی، باید عبارت (شرکت تضامنی) و لااقل اسم یک نفر از شرکا ذکر شود. در صورتی که اسم شرکت، مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد باید بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شده است عبارتی از قبیل "و شرکا" و یا "و برادران قید شود". (مواد 117 و 116 قانون تجارت)
مدارک لازم برای ثبت شرکت تضامنی عبارتند از:
-دو نسخه اساسنامه تکمیل شده
دو نسخه شرکتنامه تکمیل شده
-دو نسخه تقاضانامه تکمیل شده
-اصل مجوز فعالیت از مراجع ذی ربط در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
-تصویر برابر با اصل مدارک احراز هویت کلیه ی شرکاء،مدیران و هیات نظار(در مواردی که تعداد شرکا بیش از 12 نفر باشند)
-تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب اولویت نام های پیشنهادی و همچنین فیش واریزی
-اصل گواهی عدم سوءپیشینه جهت امضای هیئت مدیره،مدیر عامل
-دو نسخه صورتجلسه ی هیات مدیره
-دو نسخه صورتجلسه ی مجمع عمومی موسسین
-اصل وکالتنامه ی وکیل دادگستری در صورتی که ثبت شرکت توسط وکیل صورت پذیرد.
شرکت مختلط غیر سهامی : گاهی در عمل دیده می شود که شرکت های سرمایه ای با شرکت های ضمانتی با یکدیگر مخلوط شده و نوع دیگری از شرکت پیدا می شود. به این طریق که یک یا چند شریک ضامن و یک یا چند شریک که مسئولیت آن ها محدود است ، هر دو در شرکت واحدی دارای سهم می شوند. بیشتر در مواردی که تاجری احتیاج به پول دارد و نمی خواهد قرض کند چند شریک در شرکت خود وارد می کند و مسئولیت آن ها را به میزان سرمایه محدود می سازد و خود نام تعهدات شرکت را ضمانت می نماید. بنابراین اگر پس از استهلاک سرمایه باز هم چیزی از قروض باقی مانده باشد، شریک یا شرکای ضامن متضامنا مسئول پرداخت هستند و به شرکائی که مسئولیت محدودی به میزان سرمایه دارند ارتباط پیدا نمی کند.
لذا شرکت مختلط غیر سهامی، شرکتی است که برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می شود. شریک ضامن، مسئول کلیه ی قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. شریک با مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه ای است که در شرکت گذارده و یا بایستی بگذارد.در اسم شرکت باید عبارت (شرکت مختلط) و لااقل اسم یکی از شرکای ضامن قید شود.(ماده ی 141 قانون تجارت)
شرکت مختلط دو قسم اند:
1) شرکت های مختلط سهامی ترکیبی از شرکت تضامنی و شرکت سهامی است که در آن یک یا چند نفر شریک ضامن و دارای سهم الشرکه می باشند و بقیه ی سرمایه، به سهام متساوی القیمه تقسیم شده است. در این مورد احکام شرکت های تضامنی درباره ی شرکای ضامن و احکام شرکت های سهامی درباره ی صاحبان سهام رعایت می شود.
2) شرکت مختلط غیر سهامی : در آن شرکای ضامن با شرکای با مسئولیت محدود هر دو جمع می شوند و شرکای ضامن به طریق شرکت تضامنی و شرکای دیگر به طریق شرکت با مسئولیت محدود، رفتار می نمایند.
مدارک لازم برای ثبت شرکت مختلط غیر سهامی:
1-یک نسخه مصدق از شرکت نامه
2-یک نسخه مصدق از اساسنامه(اگر باشد)
3-اسامی شرکت یا شرکای ضامن که سمت مدیریت دارند.
- شرکت مختلط سهامی:
شرکت مختلط سهامی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی بین یک عده شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می شود. شرکای سهامی کسانی هستند که سرمایه ی آن ها به صورت سهام یا قطعات سهام متساوی القیمه درآمده و مسئولیت آن ها تا میزان همان سرمایه ای است که در شرکت دارند. شریک ضامن کسی است که سرمایه ی او به صورت سهام درنیامده و مسئول کلیه ی قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود.
در صورت تعدد شریک ضامن، مسئولیت آن ها در مقابل طلبکاران و روابط آن ها با یکدیگر تابع مقررات شرکت تضامنی خواهد بود.در اسم شرکت باید عبارت (شرکت مختلط) و لااقل اسم یکی از شرکای ضامن قید شود. مدیریت شرکت مختلط سهامی مخصوص به شریک یا شرکای ضامن است. (ماده ی 164-163-162قانون تجارت)
مدارک لازم برای ثبت شرکت مختلط سهامی:
-یک نسخه مصدق از شرکت نامه
-یک نسخه مصدق از اساسنامه
-اسامی مدیر یا مدیران شرکت
-نوشته ای با امضای مدیر شرکت ،حاکی از تعهد پرداخت تمام سرمایه و پرداخت واقعی لااقل ثلث از آن سرمایه
-سوابق مصدق از تصمیمات مجمع عمومی در موارد مذکور در مواد 40،41 و 44
-نوشته ای با امضای مدیر شرکت، حاکی از پرداخت تمام سرمایه ی نقدی شرکای ضامن و تسلیم تمام سرمایه ی غیر نقدی با تعیین قیمت حصه های غیر نقدی
- شرکت نسبی:
شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوص بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هر یک از شرکا به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته. در اسم شرکت نسبی عبارت (شرکت نسبی)
و لااقل اسم یک نفر از شرکا باید ذکر شود. در صورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد، بعد از اسم شریک یا شرکای ذکر شده عبارتی از قبیل "وشرکا" و "و برادران" ضروری است. اگر دارایی شرکت نسبی برای تادیه ی تمام قروض شرکت کافی نباشد، هر یک از شرکا به نسبت سرمایه ای که در شرکت داشته، مسئول تادیه ی قروض شرکت است.
مادام که شرکت نسبی منحل نشده، مطالبه ی قروض آن باید از خود شرکت به عمل آید. فقط پس از انحلال طلبکاران می توانند با رعایت ماده ی فوق به فرد فرد شرکا مراجعه کنند.(187-186-184-183 قانون تجارت) شرکت نسبی را باید نزدیک ترین شرکت تجاری به شرکت مدنی دانست ،زیرا با اندک مسامحه می توان گفت تنها وجه امتیاز این دو، فرض شخصیت حقوقی برای شرکت نسبی است.
مدارک لازم برای ثبت شرکت نسبی:
1)دو نسخه شرکتنامه ی تکمیل شده
2)دو نسخه تقاضانامه ی تکمیل شده
3)دو نسخه اساسنامه ی تکمیل شده
4)تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب اولویت
5)اصل مجوز فعالیت از مراجع ذیربط در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
6)تصویر برابر با اصل مدارک احراز هویت کلیه شرکا ،مدیران و هیات نظار(در مواردی که تعداد شرکا بیش از دوازده نفر باشد)
7)اصل گواهی عدم سوپیشینه جهت اعضاء هیات مدیره،مدیر عامل
8)دو نسخه صورتجلسه ی مجمع عمومی موسسین
9)دو نسخه صورتجلسه ی هیات مدیره
10)اصل وکالتنامه ی وکیل دادگستری در صورتی که ثبت شرکت توسط وکیل صورت پذیرد.
- شرکت تعاونی تولید و مصرف:
شرکت تعاونی تولید شرکتی است که بین عده ای از ارباب حرف تشکیل می شود و شرکای مشاغل خود را برای تولید و فروش اشیا یا اجناس به کار می برند.(ماده ی 190 قانون تجارت)
نکته قابل ذکر این است که در شرکت های تعاونی، برخلاف شرکت های تجارتی که در آن ها اصولاً حق رای شرکا و سهامداران با میزان سرمایه آن ها در شرکت ارتباط دارد حق رای امضا،به مقدار سرمایه آن ها بستگی ندارد و هر عضو در مجامع عمومی،بدون توجه به مقدار سرمایه ای که در شرکت تعاونی دارد دارای یک رای است که به آن اصل هر عضو یک رای می گویند.
مدارک لازم برای ثبت شرکت تعاونی:
الف)اساسنامه مصوب شرکت
ب)دعوتنامه تشکیل اولین مجمع عمومی عادی
ج)صورتجلسه اولین مجمع عمومی عادی،دایر بر تصویب اساسنامه و انتخاب اولین هیات مدیره و بازرس یا بازرسان
د)رسید پرداخت مقدار وجوه لازم التادیه سرمایه تعاونی،طبق اساسنامه
ه)مدارک مربوط به تقویم و تسلیم آن مقدار از سرمایه که به صورت جنبی بوده است.
و)فهرست اسامی و مشخصات داوطلبان تشکیل تعاونی
ز)فهرست اسامی حاضران در اولین مجمع عمومی عادی که حاوی امضای آن ها باشد.
ح)فهرست اسامی و مشخصات و نشانی اعضای اولین هیات مدیره و بازرس یا بازرسان اعم از اصلی و علی البدل و مدیر عامل که حاوی امضای آن ها باشد.
ط)قبولی کتبی اعضای اولین هیات مدیره و بازرس یا بازرسان.
ی)صورتجلسه راجع به جلسه اولین هیات مدیره دایر بر انتخاب رئیس و نایب رئیس و منشی هیات مدیره،انتخاب صاحبان امضاهای مجاز و اسامی و مشخصات آن ها و انتخاب مدیر عامل.
ن)مجوز اداره تعاون
هر شرکت جهت ثبت و تاسیس بلحاظ الزامات قانونی ملزم به رعایت نکاتی است.قبل از شروع به ثبت شرکت، می بایست نسبت به موضوعات ذیل اطلاعات دقیقی داشته باشید. علاقه مندان می توانند برای مطالعه ی بیشتر، به مقالات پیشین ما که به طور مفصل به توضیح هر یک از این موارد پرداخته ایم مراجعه نمایند.
سهام شرکت:
سرمایه شرکت از اجزایی بنام سهم تشکیل می شود. اساسنامه میزان سرمایه، تعداد سهام، انواع سهام (بی نام - بانام - ممتاز) و مبلغ اسمی هر سهم را تعیین می کند. ترکیب سهام بی نام و بانام و چنانچه امتیازاتی هیات موسس برای سهام ممتاز قایل شده باشد نحوه تبدیل سهام و تعیین مهلت برای پرداخت تعهدات ناشی از خرید سهام که حداکثر از 5 سال تجاوز نخواهد کرد نیز باید در اساسنامه ترسیم و تشریح شود.
سرمایه شرکت:
در شرکت ها سرمایه بعنوان عامل اصلی فعالیت شناخته می شود و با توجه به اینکه نضج گیری فعالیت شرکت،وابسته به میزان سرمایه آن است بر اساس سرمایه شرکت نقش کلیدی ایفا می کند.طبق مفاد مواد قانونی،میزان نقدی و غیر نقدی سرمایه و نیز قسمت پرداخت یا تعهد شده باید به تفکیک معین و تشریح شود بطوری که مراتب برای اشخاص ذینفع و متصدیان امور روشن و واضح باشد.
موضوع شرکت:
موضوع شرکت متاثر از نوع فعالیتی است که شرکت برای آن منظور تشکیل شده گردیده و ناظر به امور انتفاعی اعم از امور تجاری و غیر تجاری است. تاکید اساسنامه نسبت به تعیین موضوع شرکت در جهت شفافیت و تبیین وظایف، اختیارات و تکالیف مسئولین شرکت تفسیر می شود. بر این اساس هیات مدیره و مدیران اجرایی شرکت نمی توانند سرمایه شرکت را در فعالیت های غیر موضوعه بکار گیرند.
مدت شرکت:
مدت فعالیت شرکت که آغاز آن از تاریخ ثبت می باشد مشتمل بر مدت زمان معین مانند 10 یا 15 سال و یا نامحدود خواهد بود. ایجاد هر گونه تغییر در مدت زمان تعیین و اعلام شده و یا محدود نمودن مدت زمان نامحدود، در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است.
نام شرکت:
هر شرکت باید بنا به تجویز مفاد اساسنامه متناسب با نحوه تشکیل،نوع سرمایه و موضوع فعالیت خود،نامی تعیین کند تا بواسطه آن فعالیت و عملکرد خود را از دیگران تفکیک و متمایز نماید.در انتخاب نام شرکت نکات ذیل را به خاطر داشته باشید.
*از انتخاب نام هایی که مخالف موازین شرعی، نظم عمومی و یا شامل واژه های بی معنا یا الفاظ قبیحه و مستهجن و خلاف اخلاق حسنه باشند بپرهیزید.
*جهت تعیین اسم شرکت حداقل تعداد سیلاب ها 3 سیلاب است.
*در انتخاب نام شرکت حتماَ باید از اسم خاص استفاده شود.
*اسم شرکت قبلاَ به ثبت نرسیده باشد.
مراحل ثبت شرکت:
1-ابتدا نسبت به تکمیل مدارک فوق اقدام نمایید.
2- سپس از طریق سامانه ی اینترنتی http:sherkat.ssaa.ir اقدام به درخواست ثبت شرکت نمایید.
3-اطلاعات خواسته شده در قسمت پذیرش تاسیس را تکمیل کنید.
4- با طی کردن این مراحل ، کارشناس حقوقی به بررسی اطلاعات وارد شده می پردازد ، اگر دارای نقص باشد برای شما درسامانه ابلاغ رفع نقص ارسال می گردد و باید نقص را رفع نمایید ودر صورت عدم نقص اطلاعات، آن را تاًیید می کند.
5-پس از پذیرش اینترنتی از طریق سامانه و اخذ تاًییدیه ی پذیرش، باید نسخ اصلی صورت جلسات تنظیمی و ضمائم آن ها را از طریق باجه های پست به صورت سفارشی به آدرس ذکر شده در تاًییدیه ی پذیرش ارسال نمایید.
6-با ارسال مدارک به اداره ی ثبت شرکت ها چنانچه صورتجلسه ی شما دارای نقص باشد، برای شما ابلاغ رفع نقص ارسال می شود و باید رفع نقص نمایید و اگر صورتجلسه ی شما تایید شود در نهایت جهت صدور آگهی به روزنامه ارسال می گردد و در حالتی دیگر حتی ممکن است صورتجلسه ی شما رد شود که در این حالت دلایل رد صورتجلسه طی ابلاغیه ای به شما اعلام می گردد تا نسبت به صدور صورتجلسه ی جدید اقدام نمایید.
7- در صورت پذیرش ،مسئول اداره ،دستور ثبت در دفتر ثبت شرکت ها را صادر می نماید و مشخصات محتویات در دفاتر مخصوص ثبت می شود.مسئول دفتر شروع به ثبت و پیش نویس آگهی تاسیس شرکت در دفتر ثبت شرکت ها می نماید . کارت شناسایی متقاضیان را اخذ می کند وآن را با مشخصات مندرج در اساسنامه تطبیق می دهد. احراز هویت متقاضیان ،اخذ امضا از متقاضیان در ذیل ثبت در دفتر، تصدیق متقاضیان تحت عنوان ثبت با سند برابر است ، نوشتن شماره ی ثبت در اظهارنامه شرکت از سایر اقدامات مسئول دفتر می باشد.مسئول ثبت دفتر، تشکیل پرونده داده و در روی آن از لحاظ تکمیل امضا گواهی می نماید.یک نسخه اساسنامه و شرکتنامه و اظهارنامه، تحویل موسسین می گردد و نسخه ی دیگر اظهارنامه و اساسنامه و شرکتنامه و پیش نویس آگهی را که تشکیل پرونده گردیده، جهت تحریر به اتاق تایپ ارسال می دارد
8- درج در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران .
با توجه به ماده ی 6 نظامنامه ی قانون تجارت وزارت عدلیه و ماده ی 197 قانون تجارت در ظرف مدت یک ماه از تاریخ ثبت شرکت،باید خلاصه ی شرکت نامه و منضمات آن،توسط اداره ثبت در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران و یکی از جراید کثیرالانتشار مرکز اصلی شرکت به خرج خود شرکت منتشر شود.
پس از تشکیل شرکت نسبت به تعیین حوزه مالیاتی و تشکیل پرونده دارایی،تهیه دفاتر قانونی و پلمپ دفاتر و اخذ کد اقتصادی اقدام نمایید.
به موجب ماده 16 قانون ثبت علائم و اختراعات، گرفتن کارت بازرگانی فوری اشخاص ذیل می توانند نسبت به علامتی که تقاضای ثبت آن شده یا به ثبت رسیده است اعتراض کنند:
1-کسانی که آن علامت را علامت تجاری خود می دانند.
2-کسانی که آن علامت، با علامت آن ها تا اندازه ای شباهت دارد که مصرف کنندگان عادی را به اشتباه می اندازند.
در هر یک از دو صورت فوق الذکر، اگر معترض کسی باشد که علامت قبلاَ به اسم او ثبت نشده است باید در حین اعتراض،برای علامت خود،مطابق مقررات مربوط،تقاضای ثبت کرده و حق الثبت و تمام مخارج مربوط به آن را قبلاَ پرداخت نماید. مرجع رسیدگی به اعتراض،دادگاه عمومی تهران است و دادگاه های سایر نقاط کشور،صلاحیت رسیدگی به آن را ندارند و به اعتراضات مربوط به سایر نقاط نیز در دادگاه عمومی تهران رسیدگی می شود.
به دستور آیین نامه مربوط، در هر مورد مانند اعتراض بر رد تقاضای ثبت ،معترض باید مبلغی در صندوق دادگستری به ودیعه بگذارد و قبض آن را به دادخواست اعتراض پیوست کند.از وجه مزبور در صورتی که معترض محکوم به بیحقی شود، خسارت طرف پرداخت خواهد شد. در صورتی که طرف، بیش از مبلغ تودیع شده خسارت دیده باشد، می تواند برای مازاد به دادگاه رجوع نماید.
برای هر علامت تجارتی که توسط اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی مورد قبول واقع شد، از طرف اداره مزبور یک آگهی در روزنامه رسمی منتشر می شود که شامل نام و نشانی صاحب علامت و خصوصیات خود علامت و کالا یا کالاهایی که علامت در مورد آن ها بکار خواهد رفت،خواهد بود.هر کس می تواند ظرف سی روز بعد از انتشار آگهی، نسبت به علامت تجارتی مربوط اعتراض کند.
اعتراضات مربوط به علایم تجارتی که هنوز به ثبت نرسیده است باید کتباَ به اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی تسلیم گردد.در مقابل اعتراض نامه،رسیدی با ذکر تاریخ وصول،داده خواهد شد.در اعتراض نامه باید کلیه دلایل و مدارکی که معترض به استناد آن ها خود را محق در اعتراض می داند قید گردد و رونوشت گواهی شده اسنادی که ادعای معترض مبنی بر آن هاست،در صورت امکان به اعتراضنامه پیوست شود.
اداره مزبور، تا ده روز از تاریخ وصول اعتراض نامه باید آن را به اقامتگاه درخواست کننده ثبت یا شخصی که وی معین و معرفی کرده است، ابلاغ کند. در ضمن ابلاغ نامه باید صراحتاَ اخطار می شود که هر گاه به اعتراض تسلیم می گردد، درخواست ثبت علامت تجاری خود را مسترد دارد. هر گاه درخواست کننده ثبت،کتباَ به اعتراض معترض تمکین نمود، درخواست او مسترد شده و مراتب کتباَ به معترض اعلام می شود. هر گاه معترض، قبلاَ علامت مربوط را به ثبت نرسانده باشد، بر طبق اظهارنامه ای که در حین اعتراض تقدیم نموده است به ثبت آن اقدام می شود.
معترض باید تا شصت روز از تاریخ ابلاغ اعتراض نامه به درخواست کننده ثبت، به دادگاه عمومی تهران رجوع کند.مگر این که قبل از انقضای این مدت تقاضا کننده ثبت،مطابق شرح فوق به اعتراض تمکین کرده باشد. هر گاه معترض در مدت مذکور فوق به دادگاه رجوع ننمود،اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی به درخواست کسی که تقاضای ثبت علامت را کرده، بعد از ملاحظه گواهی دفتر دادگاه، که حاکی از عدم تقدیم دادخواست باشد، علامت تجارتی را به نام او ثبت خواهد کرد. در این صورت حق الثبت و مخارجی که معترض، پرداخته است به نفع دولت ضبط خواهد شد.
در صورتی که معترض، ظرف مهلت شصت روز فوق به دادگاه رجوع کرده و دادخواست اعتراض خود را تقدیم نماید، ولی دعوای خود را تعقیب نکند،پس از صدور گواهی دفتر دادگاه که حاکی از عدم تعقیب دعوا باشد،به ترتیب فوق عمل خواهد شد.
علامت تجارتی ثبت شده، قابل اعتراض است و می توان ابطال آن را از دادگاه درخواست نمود.مرجع رسیدگی، دادگاه عمومی تهران می باشد. دادخواستی که به منظور فوق به دادگاه تقدیم می شود باید دارای ضمایم ذیل باشد:
-مستخرجه گواهی شده از اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی، مشعر بر ثبت علامتی که ابطال آن درخواست می شود.
-اصل یا رونوشت گواهی شده کلیه اسناد مثبته ادعای معترض
-وکالتنامه،در صورتی که دادخواست به وسیله وکیل داده شده باشد.
مهلت اعتراض و دادخواست ابطال علامت تجارتی ثبت شده سه سال است. در این مورد قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات می گوید:"کسی که نسبت به ثبت های راجع به علامتی،از تاریخ ثبت تا سه سال اعتراض نکرده باشد،دیگر نمی تواند نسبت به ثبت آن اعتراض نماید. مگر این که ثابت کند معترض علیه در حین ثبت،عالم بوده است که علامت را خود معترض یا کسی که به معترض انتقال داده،قبلاَ به طور مستمر استعمال کرده ولی اگر معترض علیه ثابت نماید که معترض قبل از انقضای مدت سه سال فوق از ثبت علامت اطلاع داشته است،اعتراض معترض پذیرفته نخواهد شد".
در هر دو مورد مزبور،یعنی هم در اعتراض به درخواست ثبت علامت و هم درخواست ابطال علامت ثبت شده، هر گاه معترض،در دادگاه ثابت نماید که نسبت به علامت،به واسطه سابقه استعمال مستمر قبل از تقاضای ثبت، حق تقدم داشته، دادگاه حکم خواهد داد که آن علامت به اسم معترض ثبت شود و اگر علامت مورد اعتراض، قبلاَ در اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی به ثبت رسیده باشد، حکم خواهد داد که ثبت سابق ابطال و علامت به نام معترض ثبت گردد. ترتیبات مزبور در موردی نیز رعایت خواهد شد که اعتراض راجع به ثبت انتقال علامت یا به ثبت تغییرات خود علامت یا راجع به ثبت تغییر محصولاتی باشد که علامت برای تشخیص و امتیاز آن بکار می رود.
اموری را که باید قبل یا بعد از انتشار اوراق قرضه قابل تعویض با سهام انجام شود، می توان به ترتیب ذیل خلاصه کرد:
1-مجمع عمومی فوق العاده شرکت سهامی عام، باید اجازه انتشار اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام را به شرکت بدهد. اجازه مزبور، لازم است ولو این که انتشار اوراق قرضه را اساسنامه پیش بینی کرده باشد.
2-مجمع عمومی فوق العاده علاوه بر اجازه مزبور، باید اجازه افزایش سرمایه را به هیات مدیره اعطا کند (ولی هنوز مقدار مبلغی که به سرمایه افزوده خواهد شد مشخص نبوده و بعداَ معلوم خواهد شد).
3-تصمیم راجع به فروش اوراق قرضه و شرایط و صدور و انتشار آن باید همراه با طرح اطلاعیه انتشار اوراق قرضه، به مرجع ثبت شرکت ها اعلام شود تا مرجع مذکور، مفاد تصمیم را ثبت و خلاصه آن را به همراه طرح اطلاعیه مزبور، در "روزنامه رسمی" آگهی نماید.
4-پس از آگهی روزنامه رسمی، شرکت، ضمن صدور و آماده کردن اوراق قرضه، باید تصمیم مجمع عمومی فوق العاده و اطلاعیه انتشار اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام را، با قید شماره و تاریخ "روزنامه رسمی" که آگهی فوق در آن درج شده است در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی مزبور به شرکت در آن درج می شود منتشر کند.
5-شرکت باید در موعد یا مواعد تعیین شده، در صورت درخواست دارندگان اوراق قرضه، اصل و سود مربوط به ورقه قرضه را به آن ها بپردازد.
6-هیات مدیره، بر اساس تصمیم مجمع مذکور، باید در پایان مهلت مقرر، معادل مبلغ بازپرداخت نشده اوراق قرضه ای که جهت تبدیل به سهام عرضه شده است، سرمایه شرکت را افزایش دهد و آن را در مرجع ثبت شرکت ها به ثبت برساند.
7-هیات مدیره باید پس از ثبت افزایش سرمایه در مرجع ثبت شرکت، معادل سرمایه افزوده شده، سهام جدید صادر و در صورت درخواست دارندگان اوراق قرضه، معادل بازپرداخت نشده اوراقی که به شرکت تسلیم می کنند به آن ها سهم یا سهام بدهد.